Rok przestępny (1488 Ery Shire’u, czyli 67 Czwartej Ery)

06.02.11, 11:45, dodany przez Galadhorn

W kalendarzu gregoriańskim najbliższy rok przestępny, ten, w którym luty ma 29 dni, to rok 2012. Zgodnie z Reformą Naszego Kalendarza (RNK) Hobbici z Shire’u rok przestępny przeżywają właśnie teraz, bo gregoriański 2011 = 1488 r. Ery Shire’u, czyli 67 r. Czwartej Ery. Pamiętajmy, że dzisiejsze niebo nad naszymi głowami to dokładnie to samo niebo, które mieszkańcy Ponownie Zjednoczonego Królestwa pod berłem Elessara widzą w 67 r. CE.

Kalendarz gregoriański wprowadzono za pontyfikatu papieża Grzegorza XIII w 1582. Reforma ta niwelowała opóźnienie narastające w kalendarzu juliańskim od 46 r. przed Chrystusem przez usunięcie dziesięciu dat dziennych. Wprowadzono też nowe zasady dotyczące lat przestępnych (patrz niżej). Lata przestępne istnieją w kalendarzu gregoriańskim (wcześniej w juliańskim) i w kalendarzach Śródziemia po to, żeby korygować narastające przez wieki opóźnienie związane z tym, że nasze ludzkie rachuby i rzeczywisty ruch Ziemi wokół Słońca nie pokrywają się idealnie: rok astronomiczny ma mniej więcej 356 dni, 5 godzin, 48 minut, 46 sekund (Dodatek D w III 503).

W Rachubie Królewskiej (a także w Kalendarzu Shire’u, który był na rachubie Arnoru  i Gondoru wzrorowany) istniał rok przestępny – co cztery lata dodawano jeden dzień (dublowano Dzień Środka Roku, czyli loëndë) z wyjątkiem ostatniego roku w wieku (III 505, 507). Nie usuwało to jednak deficytu, który my w kalendarzu gregoriańskim regulujemy w tej sposób, że lata o numerach podzielnych przez 100, ale nie przez 400, nie są przestępne, przy zachowaniu przestępności pozostałych lat o numerach podzielnych przez 4. Poprawka ta znalazła dotychczas zastosowanie trzykrotnie: lata 1700, 1800 i 1900 były w kalendarzu gregoriańskim latami zwyczajnymi (podczas gdy np. 1600 i 2000 pozostały przestępne).

W Śródziemiu odpowiednikiem reformy gregoriańskiej była reforma kalendarza namiestnika Mardila w 2060 r. TE (stworzenie Rachuby Namiestników; dodanie 2 dni do roku 2059, pięć i pół tysiąca lat po rozpoczęciu númenórejskiej Rachuby Królewskiej) oraz korekta namiestnika Hadora w roku 2360, który dodał kolejny dzień (III 506). Ustalenia te pozwoliły częściowo naprawić deficyt.

Jak pisałem wyżej, w tym roku Hobbici mają rok przestępny. Przypuszczamy, że mamy też teraz rok przestępny w Nowej Rachubie, którą z początkiem Czwartej Ery wprowadził Elessar. Kiedy przypada dodatkowy dzień, który i u Hobbitów, i ogólnie w Arnorze i Gondorze ma charakter świąteczny? U Hobbitów nazywa się on Overlithe ‚Nadsobótka’. Zamiast Trzech Letnich Dni mamy ich cztery: 1 Lithe + Dzień Środka Roku + Overlithe + 2 Lithe. Zgodnie z RNK Overlithe przypadnie w tym roku na 1 lipca. Overlithe to dzień szczególnego święta w Shire (III 507).

W Nowej Rachubie dodatkowy dzień w roku przestępnym to Cormarë ‚Dzień Pierścienia’. Zgodnie z RNK jest to nasz 17 września b.r.

Pamiętajmy zatem o dwóch dodatkowych świętach, które będziemy obchodzić 1 lipca oraz 17 września, w śródziemnym roku przestępnym. Eglerio! A o ciekawych zwyczajach świata anglojęzycznego, związanych z rokiem przestępnym, pisze angielska Wikipedia (tutaj).

Kategorie wpisu: Kalendarium Śródziemia, Lingwistyka