Kiedy polskie wydanie Droga biegnie dalej wciąż?
Za życia Profesora ukazały się tylko cztery książki o Śródziemiu: Hobbit, Władca Pierścieni, zbiór wierszy Przygody Toma Bombadila oraz Droga biegnie dalej wciąż (1967-1968). Ta ostatnia jest praktycznie nieznana w Polsce, a przecież wznawia się ją w świecie anglojęzycznym (wydawana jest teraz z płytą CD, na której znajdują się utwory Tolkiena śpiewane przez Donalda Swanna – kompozycje, które bardzo lubił Profesor Tolkien. To jedyne kompozycje muzyczne ze Śródziemia, które Profesor autoryzował!). Ja sam posiadam wydanie HarperaCollinsa z 2002 r. z tą właśnie płytą. Co ciekawe, książka została przetłumaczona na potrzeby Sekcji Tolkienowskiej Śląskiego Klubu Fantastyki lata temu i wydano już drukiem jej fragmenty w wydawnictwach klubowych Parmadilich (tłum. Ryszard Derdziński). Elendilion posiada to tłumaczenie i chętnie zaproponuje je zainteresowanemu Wydawcy.
The Road Goes Ever On (bo tak książka zatytułowana jest po angielsku) to cykl pieśni z zapisem nutowym, do których komentarz poetycko-mitologiczny napisał J.R.R. Tolkien. Książka ukazała się wpierw w Stanach Zjednoczonych w wydawnictwie Houghton Mifflin Company (październik 1967), a potem w Anglii w wydawnictwie George Allen & Unwin (marzec 1967).
Na początku 1965 w Ramallah w Izraelu kompozytor Donald Swann stworzył melodie do kilku wierszy Tolkiena (głównie z Władcy Pierścieni). W marcu 1965 napisał on list do wydawcy Profesora z propozycją wydania książki. Uzyskawszy zgodę od wydawnictwa i autora, Swann rozpoczął publiczne występy z tymi piosenkami. Towarzyszył mu baryton, William Elvin (Tolkien uznał nazwisko Elvin za dobry omen – jest to bowiem współczesny odpowiednik staroangielskiego Ælfwine – patrz tutaj). 23 marca 1966 Swann i Elvin wystąpili z koncertem w Merton College w Oksfordzie aby uczcić złote gody państwa Tolkienów. Wtedy też Joy Hill, która była dobrym tolkienowskim duchem wydawnictwa Allen & Unwin, zaczęła promować pomysł wydania książki z tymi kompozycjami. Rayner Unwin namówił profesora Tolkiena, żeby ten wykonał na potrzeby nowego wydawnictwa piękne elfickie kaligrafie i ozdobniki graficzne. Tolkien napisał też obszerny komentarz lingwistyczno-mitologiczny, który do wydania Silmarillionu (w 1977, po śmierci pisarza) był najdokładniejszym opisem mitologii, Valarów, aspektów życia w Valinorze itd. Do dziś wiele z informacji zawartych w tej książce ma charakter unikalny. Są tam dwie analizy językowe, stylistyczne i merytoryczne elfickich wierszy Namárië i A Elbereth Gilthoniel. I co najważniejsze – są to informacje autoryzowane przez Tolkiena za jego życia (dotyczą wymowy sindarinu i quenya, metrum poezji elfickiej, znaczenia takich terminów jak miruvórë, laurë, Oiolossë, fana, bereth, Fanuilos, palantir i wielu innych.
Ostatecznie, po trzech wydaniach, książka zawiera wstęp i dwa wprowadzenia Donalda Swanna, następnie zapis nutowy do następujących pieśni:
- „The Road Goes Ever On”. Z Drużyny Pierścienia, ks. I, rozdział 1.
- „Upon The Hearth The Fire Is Red”. Z Drużyny Pierścienia, ks. I, rozdział 3.
- „In the Willow-meads Of Tasarinan”. Z Dwóch Wież, ks. III, rozdział 4.
- „In Western Lands”. Z Powrotu Króla, ks. VI, rozdział 1.
- „Namárië”. Z Drużyny Pierścienia, ks. II, rozdział 8.
- „I Sit Beside the Fire”. Z Drużyny Pierścienia, ks. II, rozdział 3.
- „A Elbereth Gilthoniel”. Z Drużyny Pierścienia, ks. II, rozdział 1.
- „I Sit Beside the Fire” – zebrane fragmenty.
- „Errantry”. Z Przygód Toma Bombadila.
W kolejnym wydaniu dodano te pieśni, jednak nie stanowią one części cyklu:
- „Bilbo’s Last Song”. Przekazana Donaldowi Swannowi podczas pogrzebu Tolkiena. Znajduje się tylko w II i III wydaniu. Tylko na CD, nigdy nie na płycie analogowej.
- „Lúthien Tinúviel”. Z Silmarillionu, rozdział 19. Tylko w III wydaniu książki. Tylko na CD, nigdy nie na płycie analogowej.
W końcu, na stronach 63-75 znajdują się wzmiankowane uwagi i tłumaczenia Namárië i A Elbereth Gilthoniel.
Czy na fali hobbitomanii lat 2012-2014 nie warto w Polsce postarać się o wydanie takiej ładnej, ciekawej, muzycznej książki? Jeżeli Wydawnictwa byłyby zainteresowane, redakcja Elendilionu posiada gotowy przekład tej książki!
Kategorie wpisu: Biografia Tolkiena, Recenzje, Utwory Tolkiena
3 Komentarzy do wpisu "Kiedy polskie wydanie Droga biegnie dalej wciąż?"
joelo, dnia 02.02.2013 o godzinie 11:11
Świetny pomysł! Popieram – chętnie bym kupił. Myślę, że nie tylko ja
Zenon, dnia 02.02.2013 o godzinie 12:57
A kto miałby robić redakcję? Mam nadzieję, że Pan Marek Gumkowski.
Elendilion – Tolkienowski Serwis Informacyjny » Blog Archive » J.R.R. Tolkien, A droga biegnie w przód(przekład tekstu mitologicznego z 1967), dnia 03.03.2017 o godzinie 20:32
[…] Za życia Profesora wydano tylko cztery książki opowiadające o Śródziemiu: Hobbita, Władcę Pierścieni, Przygody Toma Bombadila i zbiór pieśni z nutami i komentarzem mitologiczno-lingwistycznym pt. The Road Goes Ever On (wydany najpierw w USA w 1967, a w 1968 w Zjednoczonym Królestwie). W Polsce znamy powszechnie tylko pierwsze trzy książki. Niestety żadne wydawnictwo nie zdecydowało się na publikację A droga biegnie w przód. O samej książce pisaliśmy już tutaj. […]
Zostaw komentarz