Mágo oraz mágol, czyli mniej znane języki Profesora Tolkiena

21.07.07, 19:17, dodany przez Galadhorn

Drugi tom Historii „Hobbita” zawiera informację o jeszcze jednym języku Tolkiena. Język ten – a właściwie dwa języki – nazywa się mágol i mágo. Z języka mágol ma pochodzić orkowe imię Bolg. Autor opracowania, John Rateliff, tak pisze w swojej książce:

one of Tolkien’s minor invented languages, called Mago or Magol about which little is nown other than at one point Tolkien considered making it the Orkish language, only to reject this idea.” (HH II, str. 710)

Rateliff pisze dalej o tzw. „Magol Document”. Dokument ten ma się znajdować w posiadaniu Christophera Tolkiena.

Sprawę języka mágol lub mágo rozwija Patrick H. Wynne na stronach listy dyskusyjnej Lambengolmor. Wynne pisze tam, że mágol to język Tolkiena bazujący na fonetyce i gramatyce węgierskiej. Wcześniej język ten nazywał się mágo i bardziej niż węgierski, przypominał adûnaic. Według źródła, które cytuje Wynne, poprzednik tego języka – Old Mágo (staromágojski) – był językiem dzieci Húrina. W papierach Tolkiena z późniejszego okresu język mágol wygląda jak język plemienia Avarich, którzy jakimś cudem zamieszkiwaliby okolice dzisiejszego Budapesztu – tak bardzo jest on modelowany według fonetyki i gramatyki węgierskiej. Tolkien jak się zdaje chciał ten język przyporządkować orkom, ale szybko zrezygnował z tej idei (przekreślił słowo „Ork”).

Najlepszą wiadomością jest obietnica Patricka Wynne’a, że w jednym z kolejnych numerów Vinyar Tengwar zaprezentowane zostaną rękopisy Tolkiena o tym właśnie języku. Wynne pisze:

So far as I know, the original Mágo/Mágol manuscripts are in the possession of Christopher Tolkien. I and the other members of the Editorial Team have photocopies of these texts, and I’ll be presenting them in a future issue of VT. Both are fascinating documents, and there is much specific information provided about their phonology and grammar, particularly in the case of the later form Mágol.

Mamy zatem kolejny przejaw fascynacji Tolkiena językiem węgierskim (jednym z nieindoeuropejskich języków Europy, daleko spokrewnionym z językiem fińskim, który był miłością Tolkiena w jego młodośc)i. Obok bazującego na węgierskim języka przekazanego przez fikcyjną postać prof. Ramera (w Notion Club Papers, HoMe IX), znajdujemy w papierach Tolkiena następny śródziemno-ugrofiński twór jakim jest mágo/mágol.

Kategorie wpisu: Lingwistyka